De indrukwekkende documentaire Blackfish vertelt het verhaal van orka Tilikum. Het dier werd wereldberoemd nadat hij in de zomer van 2010 trainster Dawn Branchea, een ervaren orkatrainster van SeaWorld, gedood had. Regisseuse Gabriela Cowperthwaite deed onderzoek naar het voorval en volgens haar klopte het verhaal dat SeaWorld naar buiten bracht niet.

In de media liet SeaWorld weten dat het ongeluk de schuld was van Dawn. Dawn droeg een paardenstaat, wat niet had gemogen. Volgens SeaWorld is het ongeluk uitzonderlijk, de dieren zijn namelijk volkomen gelukkig en de trainers zijn altijd veilig. Helaas zijn er al eerdere ongelukken gebeurd en is gebleken dat de dieren helemaal niet zo gelukkig zijn als SeaWorld beweert. Voor de documentaire dook Cowperthwaite in archiefbeelden en ging ze in gesprek met deskundigen, ooggetuigen en ex-trainers van SeaWorld.

Volgens de ex-trainers van SeaWorld kan iedereen trainer worden. De ex-trainers uit de documentaire wisten niet waar ze aan begonnen toen ze solliciteerden. Ze hadden geen kennis van de dieren en kregen slechts training in zwemmen. Dawn was een van de beste senior trainers van SeaWorld, hoe kan het dat net zij de dupe is geworden van dit tragisch ongeval?

Om hier antwoord op te krijgen gaan we bijna veertig jaar terug in de tijd, toen de orka’s die in SeaWorld verblijven gevangen werden. De baby orka’s werden met speedboten, vliegtuigen en bommen in nauw gedreven en gevangen genomen. De moeders bleven alleen achter. Een van de jagers vertelt in de documentaire dat het “kidnappen” van de orka’s het ergste is wat hij ooit in zijn leven gedaan heeft. Om te laten zien dat de mensen de baas waren over de orka’s sneden ze drie orka’s open. Hierna bonden ze stenen vast aan de staart van de orka’s en liet ze naar de bodem zakken.

Tijdens deze vangst werd ook Tilikum gevangen. Met zijn twee jaar oud was hij al vier meter lang. Gedurende zijn training werd hij zowel beloond als gestraft. Samen met een andere orka werd Tilikum getraind en wanneer Tilikum iets fout deed werden beide orka’s gestraft. Hierdoor werd de andere orka agressief naar Tilikum. Ook wanneer alle orka’s in het binnen reservoir zaten werden zij agressief naar elkaar. In het wild zouden orka’s nooit zoiets doen, maar omdat er hier sprake is van verschillende families worden zij agressief naar elkaar. In het wild blijven orka’s altijd bij hun moeder. Orka’s zijn sociaal heel slim en hebben zelfs een extra deel hersenen wat gaat over emoties.

De eerste persoon die Tilikum aanviel was Keltie Byrne, zwemkampioen en één van de beste trainers van SeaWorld. Volgens SeaWorld vond het ongeluk plaats omdat Keltie over haar laarzen struikelde en het water in viel. De schuld lag bij de trainster en niet bij Tilikum. Tilikum woog toen ruim 5400 kilo. Het management verzweeg de ongelukken en de trainers waren niet bang. Toch zijn er in totaal zeventig ongelukken gebeurd tijdens het trainen van orka’s.

Waarom de orka’s aanvallen is niet met zekerheid te zeggen. Waarschijnlijk omdat ze geïrriteerd zijn, of willen spelen. Ondanks dat Tilikum verantwoordelijk is voor veel ongelukken wordt hij niet afgemaakt, zijn zaad is namelijk te veel waard. Tilikum is een echte fokmachine, maar door hem te fokken creëer je juist nog meer problemen. Alles veranderde toen trainster Dawn Branchea vermoord werd door Tilikum. Waarschijnlijk was Tilikum geïrriteerd door een gemist fluitje van Dawn. SeaWorld gaf Dawn de schuld van het ongeluk. Tilikum was volgens hen onschuldig. SeaWorld leert niets van de fouten die in het verleden gemaakt zijn en blijven Tilikum inzetten voor shows. Daarnaast neemt SeaWorld geen verantwoordelijkheid, werken met orka’s is nu eenmaal gevaarlijk.

Blackfish is onder andere te bekijken via Netflix. Bekijk de trailer van Blackfish hieronder, en discussier mee op het forum.

Wat vind jij van het standpunt van SeaWorld? Is het de schuld van de trainers, of van SeaWorld?

Bedankt voor de tip Sarah v. W!

Beeld: Thinkstockphotos