Drama in je lijf: dit zijn de signalen dat je hormonen uit balans zijn

Je hormonen onder controle houden

Hormonen: het woord alleen al doet bij veel meiden het alarm afgaan. Want ja, wij hebben er echt veel van en ze zorgen soms voor flink wat drama in ons lijf en hoofd. Dat gevoel dat alles ineens net niet mee wil werken, dat je om de kleinste dingen kan huilen of boos worden. En je partner? Die moet soms echt goed oppassen om niet per ongeluk een ruzie te starten. Maar wist je dat je hormonen niet alleen vlak voor je menstruatie in de war kunnen zijn? Soms zijn je hormonen ook op andere uit balans, en dat merk je misschien niet eens meteen.

LEES OOK: Voel jij je soms opeens extra knap? Dat heeft dus alles te maken met je menstruatiecyclus

Wat betekent het als je hormonen uit balans zijn?

Je lichaam is eigenlijk een soort fabriek waar meer dan 50 verschillende hormonen rondrennen. Die hormonen zijn als kleine dirigenten die allerlei belangrijke taken regelen: van hoe je groeit en je humeur tot je energie en hoe je lichaam werkt. Maar als die hormonen niet precies doen wat ze moeten doen, zijn je hormonen uit balans. Dat betekent dat je lichaam te veel of juist te weinig van bepaalde hormonen aanmaakt, en dat kan invloed hebben op alles in je lijf en geest.

Vergelijk het maar met een orkest: als één instrument te hard of te zacht speelt, dan klinkt het niet meer mooi samen. Zo werkt het ook met je hormonen. Soms gebeurt dit door de natuurlijke fases in je leven, zoals puberteit of menstruatie, maar het kan ook door stress, ziektes, medicijnen of andere dingen komen.

Signalen dat jouw hormonen uit balans zijn

Hoe weet je of jouw hormonen uit balans zijn? Er zijn verschillende dingen die kunnen wijzen op een hormonale warboel.

1. Je menstruatie verandert

Je kent je cyclus meestal best goed, maar als je hormonen uit balans zijn, kan dat ineens anders worden. Misschien krijg je je ongesteldheid vaker dan normaal, of juist minder vaak. Soms is je menstruatie ook veel zwaarder of juist heel licht. Dat komt omdat hormonen zoals oestrogeen en progesteron ervoor zorgen dat je baarmoederslijmvlies opbouwt en afbreekt. Als die hormonen schommelen, kan jouw cyclus daardoor onregelmatig worden. Ook kunnen PMS-klachten zoals stemmingswisselingen, pijnlijke borsten of buikkrampen heftiger worden.

2. Je huid en haar veranderen

Hormonen hebben een grote invloed op hoe je huid en haar eruitzien. Als je last hebt van plotselinge puistjes, vooral rond je kaaklijn en kin, kan dat door een te hoge productie van het mannelijke hormoon testosteron komen. Ook kan je haar ineens anders worden: misschien verlies je meer haar dan normaal of juist groeit er ongewenst haar op je gezicht of lichaam. Dit heet hirsutisme en komt vaak door een teveel aan mannelijke hormonen.

3. Je gewicht verandert zonder duidelijke reden

Ben je ineens aangekomen of juist afgevallen zonder dat je iets aan je eten of sporten hebt gedaan? Dat kan duiden op een hormonale disbalans. Bijvoorbeeld, als je schildklier te langzaam werkt, verbrand je minder calorieën en kom je aan. Andersom kan stress of een te snelle schildklier juist zorgen voor gewichtsverlies.

4. Je humeur gaat alle kanten op

Hormonen beïnvloeden stoffen in je hersenen zoals serotonine, dat je stemming regelt. Als je hormonen uit balans zijn, kun je sneller prikkelbaar worden, angstiger zijn of juist somber voelen zonder duidelijke reden. Ook kun je last krijgen van stemmingswisselingen die heftiger zijn dan normaal, bijvoorbeeld vlak voor je menstruatie.

5. Je hebt moeite met slapen

Slaap en hormonen zijn nauw met elkaar verbonden. Een tekort aan bepaalde hormonen, zoals progesteron, kan ervoor zorgen dat je moeilijk in slaap valt of vaak wakker wordt. Ook kun je last krijgen van nachtzweten, wat bijvoorbeeld voorkomt bij hormonale veranderingen.

6. Je hebt last van buikpijn en spijsverteringsproblemen

Hormonen zoals oestrogeen en progesteron spelen een grote rol bij de werking van je darmen. Als ze uit balans zijn, kun je last krijgen van buikpijn, krampen, verstopping of juist diarree. Sommige meiden merken dat ze vlak voor of tijdens hun menstruatie meer last hebben van hun buik, en dat kan te maken hebben met hormonale schommelingen die je spijsvertering beïnvloeden.

7. Je ervaart vaginale klachten

Hormonen regelen ook je vaginale gezondheid. Als je hormonen uit balans zijn, kun je last krijgen van bijvoorbeeld vaginale droogheid, jeuk, of pijn tijdens het vrijen. Dit gebeurt vooral als het oestrogeengehalte laag is. Dit is natuurlijk erg vervelend, maar gelukkig zijn er goede behandelingen en tips om dit aan te pakken.

Zo krijg jij je hormonen weer ín balans

Als je het gevoel hebt dat jouw hormonen uit balans zijn, is dat geen reden om meteen bang te worden. Het belangrijkste is om goed naar jezelf te luisteren en te merken wat er precies speelt. Het kan ook helpen om erover te praten met iemand die je vertrouwt, zoals een ouder, een vriendin of je huisarts. Samen kunnen jullie kijken wat er aan de hand is en welke stappen je kunt nemen.

Er zijn een paar simpele dingen die je zelf kunt doen om je hormonen beter te laten functioneren. Allereerst is voldoende slaap super belangrijk, want tijdens het slapen herstellen je hormonen het beste. Daarnaast speelt voeding een grote rol: probeer minder suiker en bewerkte snacks te eten en kies juist voor gezonde dingen zoals groenten, fruit en vezels. Ook regelmatig bewegen helpt je hormonen in balans te houden, omdat sporten allerlei goede stoffen in je lichaam stimuleert.

Stress heeft helaas een flinke impact op je hormonen. Wanneer je veel stress hebt, maakt je lichaam extra stresshormonen aan die ervoor kunnen zorgen dat je andere hormonen uit balans raken. Daarom is het belangrijk om manieren te vinden om te ontspannen, bijvoorbeeld door te praten met iemand, te mediteren of gewoon tijd te nemen voor jezelf.

Soms kan het nodig zijn dat een arts medicijnen voorschrijft, maar voor de meeste meiden is het vooral belangrijk om goed voor jezelf te zorgen en je leefstijl aan te passen. Zo geef je je hormonen de beste kans om weer in balans te komen.

LEES OOK: Grote doorbraak: deze pil zonder hormonen is jouw nieuwe anticonceptie