Jouw gedrag is een spiegel

Volgens psychologen is het heel normaal dat je gedrag verandert afhankelijk van wie er tegenover je zit. Sterker nog: het gebeurt bij iedereen. Je past je (vaak onbewust) aan aan de sfeer, de verwachtingen én de persoonlijkheid van de ander. Dat heet in de psychologie ook wel social attunement. Je stemt jezelf af op je omgeving, een overlevingsmechanisme dat al eeuwenlang in ons zit. In een vriendengroep wil je misschien niet te veel opvallen, terwijl je bij je partner juist open en uitgesproken durft te zijn.

Het gaat dus niet om nep zijn, maar om flexibel zijn. Iemand die empathisch is en zich goed kan inleven in anderen, zal zich waarschijnlijk vaker aanpassen in gezelschap. Dat klinkt misschien vermoeiend, maar het betekent eigenlijk dat je goed bent in sociale situaties – zolang je jezelf er niet in verliest.

Verschillende mensen halen verschillende versies van jou naar boven

Bedenk even bij wie jij het meest jezelf bent. Grote kans dat dat iemand is waarbij je je veilig voelt, die niet oordeelt, en die je al langer kent. Maar in andere situaties komt er misschien een meer ‘voorzichtige’ versie van jou naar boven. Iemand die altijd lacht bij die ene vriendin die wat negatiever is, of juist serieuzer wordt bij een autoritair persoon.

▼ scroll verder ▼

Dat betekent niet dat je een ‘toneelstukje’ opvoert – het betekent dat je verschillende kanten van jezelf hebt, die je afhankelijk van de situatie inzet. Zie het als een soort emotionele garderobe: bij de één draag je een relaxte hoodie-versie van jezelf, bij de ander je ‘presentatiepak’. Allebei ben jij.

En wie ben jij dan écht?

Het voelt soms verwarrend: als je je overal een beetje aanpast, wie ben je dan écht? Volgens experts zit jouw ‘echte ik’ niet in één vaste vorm. Jij bént al die versies. Hoe jij je gedraagt, zegt vooral iets over hoe jij je voelt in de nabijheid van die ander. En vaak is dat een mooie graadmeter: voel je je altijd gespannen of onzeker bij iemand, dan is dat geen teken dat jij ‘raar’ bent, maar dat er misschien iets schuurt in die dynamiek.

Een klein testje voor jezelf

Vraag jezelf eens af: bij wie voel ik me ontspannen, spontaan of creatief? En bij wie juist ongemakkelijk, stil of uitgeput? Het antwoord zegt veel over de connectie en veiligheid die je voelt. En misschien nog belangrijker: over wat je nodig hebt.

Het is dus geen zwakte als je je anders gedraagt bij verschillende mensen. Het is juist een teken dat je sociaal intelligent bent én dat je jezelf toestaat om in elk gezelschap een andere kleur aan te nemen. Net zoals licht door een prisma – telkens anders, maar altijd echt. Lees ook: Onderzoek onthult: dit is waarom jij niet past in een grote vriendengroep