Geen paniek als je na elk gesprek denkt: ugh, ik was zó irritant. Grote kans dat dat allemaal in je hoofd zit — je bent namelijk véél aardiger dan je denkt!
Overthinken in sociale situaties
Na een lange middag vol small talk plof je uitgeput op je bed. Ugh, waarom zei je dát nou? Je herbeleeft elk gesprek, elke ongemakkelijke stilte en elke opmerking die misschien gemeen klonk. Voor je het weet, lig je in bed te overanalyseren wat je allemaal fout deed. Herkenbaar? Don’t worry, je bent echt niet de enige. Wat jij ervaart, heet de “liking gap”, en bijna iedereen heeft er last van.
Wat is de “liking gap”?
De liking gap is een psychologisch fenomeen waarbij we denken dat anderen ons minder aardig vinden dan ze in werkelijkheid doen. In 2018 werd dit onderzocht door wetenschappers van verschillende Ivy League-universiteiten. Deelnemers moesten een gesprek voeren met een vreemde en daarna inschatten hoe aardig ze elkaar vonden. En wat bleek? Vrijwel iedereen onderschatte hoeveel ze gewaardeerd werden.
Met andere woorden: jij denkt misschien dat je superawkward was, maar de kans is groot dat die ander het gesprek juist leuk vond! En dit geldt niet alleen voor vreemden — ook op werk, school of feestjes zijn we vaak onze eigen strengste criticus.
Waarom we onszelf zo onzeker maken
Tijdens gesprekken zijn we zó bezig met hoe we overkomen, dat we vergeten te luisteren. Vragen als ‘zie ik er zenuwachtig uit?’ of ‘heb ik iets doms gezegd?’ blijven door ons hoofd spoken. Daardoor focussen we op alles wat misging, terwijl we de positieve dingen compleet negeren.
Maar hier komt het geruststellende deel: de ander is vaak net zo onzeker als jij. Ook zij vragen zich af of ze aardig overkwamen, of ze te veel praatten of juist te stil waren. Kortom: iedereen overdenkt, alleen praat niemand erover.
De realiteit: mensen zijn veel liever dan je denkt
Wanneer je op een borrel, eerste date of verjaardag staat, lijkt het soms alsof iedereen zelfverzekerd en relaxed is. Maar geloof ons — bijna iedereen wil gewoon dat het gesprek fijn verloopt. Mensen zijn van nature geneigd om empathisch te zijn; ze willen dat je je op je gemak voelt.
Dus in plaats van te denken dat anderen elk foutje onthouden, kun je beter aannemen dat ze jou gewoon aardig vinden. Ze focussen niet op je verspreking of zenuwachtig lachje — ze waarderen juist dat je moeite doet om een gesprek te voeren.
Waarom overthinking je kansen saboteert
Het probleem met overdenken is dat het je belemmert om échte connecties te maken. Als jij denkt dat iemand je niet mag, trek je je automatisch terug. Je praat minder, stelt minder vragen en verdwijnt sneller uit sociale situaties. Zo mis je juist de kans om mensen beter te leren kennen.
Iedereen voelt zich wel eens ongemakkelijk in een gesprek. Maar de waarheid is: de meeste mensen vinden jou véél aardiger dan jij denkt. De volgende keer dat je gaat overthinken na een borrel of presentatie, haal diep adem, zet wat muziek op en laat het los. Jij deed het prima — echt. En mocht je toch merken dat de stress te veel wordt? Lees dan ook: Mental breakdown op komst? Zo ga je het beste ermee om.
Bron: Psychology Today
Must reads
