Staking bij NS: wie, waar en waarom het deze keer écht serieus is

Waarom er (wéér) geen trein rijdt: dit zit er achter de NS-staking

Heb je dinsdag 17 juni een treinrit gepland in regio Oost of Noordwest? Grote kans dat je die moet schrappen. De vakbonden FNV Spoor en VVMC hebben opnieuw een staking aangekondigd bij de Nederlandse Spoorwegen (NS). Vanaf 04.00 uur dinsdag tot woensdagochtend 03.59 uur ligt het werk daar stil.

En nee, deze staking gaat niet alleen om meer loon (al speelt dat natuurlijk ook mee). Het personeel van de NS strijdt voor veel meer dan dat: eerlijke arbeidsvoorwaarden, gelijke rechten en respect voor zwaar werk.

Wat is de aanleiding?

Het draait allemaal om de onderhandelingen voor een nieuwe cao. De bonden eisen een loonsverhoging van 7% per jaar, om het gat met de inflatie te dichten. Sinds 2019 zijn de cao-lonen bij NS namelijk 5% achtergebleven op de inflatie. De NS biedt tot nu toe, maar 3% per jaar en dat betekent dus opnieuw koopkrachtverlies voor de werknemers.

Volgens FNV Spoor is het loonbod van afgelopen vrijdag ondermaats. De NS heeft aangegeven op maandag 16 juni “een uurtje” vrij te houden voor overleg, maar dat wekt weinig vertrouwen bij de bonden. “Wat ze nu voorstellen, is echt ondermaats”, aldus FNV-bestuurder Henri Janssen.

Oneerlijke regels: 50+ op kantoor wél vier dagen, in de trein pas vanaf 55

Wat veel mensen niet weten: binnen NS gelden ongelijke regels voor verschillende functies. Zo mogen kantoormedewerkers en managers vanaf hun 50ste kiezen voor een vierdaagse werkweek, maar machinisten en technici pas vanaf 55. Ook met nachtdiensten is er verschil: conducteurs mogen vanaf 50 stoppen met nachtdiensten, anderen moeten tot hun pensioen nachten draaien.

Volgens de bonden houdt NS deze ongelijkheid bewust in stand. En dat leidt tot frustratie. “Dan weet je dat je herrie in je organisatie krijgt, en die voedt de directie dus zelf”, zegt Janssen.

‘We willen liever rijden, maar zo kan het niet’

Er werken 17.500 mensen bij NS die onder de cao vallen. De actiebereidheid is hoog, zeggen de bonden. Medewerkers willen het liefst gewoon treinen laten rijden, maar voelen zich gedwongen tot actie. Ze vragen niet om luxe, maar om iets eenvoudigs: koopkrachtherstel en gelijke behandeling. Let op: Plan je ritje goed op 17 juni als je in Oost- of Noordwest-Nederland woont of reist. De kans is groot dat jouw trein die dag niet rijdt en je alternatief vervoer moet gebruiken.