Lifestyle

Pieker je te veel?

Als je 's avonds in je bed ligt dan willen je gedachten weleens op hol slaan. Je maakt je druk over de presentatie die je morgenochtend moet geven. Zou je de tekst nog wel weten? En maar hopen dat je niet gaat stotteren en wordt uitgelachen! Piekeren is normaal. Maar als je merkt dat malende gedachten je leven gaan beheersen -je maakt je bijvoorbeeld al zorgen over de presentatie die je pas over twee maanden moet geven- dan heb je misschien wel last van een piekerstoornis. Wat is dat eigenlijk en hoe kom je ervan af? 

Je afvragen of de toets van gisteren wel goed is gegaan en je zorgen maken of die ruzie met een vriendin wel goedkomt, dat doen we allemaal. Iedereen ligt 's avonds weleens in bed te malen of alles wel goed afloopt en of je dingen wel goed hebt aangepakt. Toch zijn er ongeveer 350.000 mensen in Nederland die last hebben van de piekerstoornis, oftewel een gegeneraliseerde angststoornis. Piekeren doe je dan niet 's avonds een keertje als er een aanleiding voor is, maar eigenlijk maak je je al zorgen vóórdat er iets is gebeurd. 

Wat is een piekerstoornis? 
Een piekerstoornis is niet zomaar iets. Het kan je leven gaan beheersen. Je maakt je continu zorgen over allerlei dagelijkse dingen zoals gezondheid, werk, school, geld en familie. Mijn vader gaat elke dag met de auto naar zijn werk, zou hij wel veilig aankomen? In de krant staat dat er een bacterie in vlees zit, heb ik die symptomen ook? Ik moet extra goed mijn best doen op school en werk, want ik ben vast niet goed genoeg! Het zijn alledaagse zorgen die iedereen wel kent, maar mensen met een piekerstoornis blijven hier maar over doordenken en gaan altijd uit van het ergste scenario. Dit zijn specifieke voorbeelden, maar dit kunnen de meest uiteenlopende dingen zijn. Het zijn in ieder geval irreële, overdreven angsten. Vaak is een piekerstoornis gebaseerd op de angst om de controle te verliezen. 

Hoe herken je een piekerstoornis? 
Heb je slapeloze nachten door al dat gepieker? Ben je vermoeid en snel geïrriteerd? Voel je je onrustig en gestrest? Kun je je moeilijk concentreren? Zijn je spieren constant gespannen? Sta je op met gepieker en ga je ermee naar bed? Word je soms helemaal gek van je gedachten? Dan kun je last hebben van een piekerstoornis. Het beste is om de piekerstoornis vast te laten stellen voor een professional. 

Hoe kom je aan een piekerstoornis?
Hier is geen eenduidig antwoord op. Je kunt het krijgen doordat een familielid er last van heeft (erfelijkheid), door een ingrijpende gebeurtenis of  hoe je bent opgevoed (sociale factoren). Het komt vaker voor bij mensen die slecht voor zichzelf opkomen, hun gevoelens moeilijk uiten en problemen & conflicten uit de weg gaan. 


Bron

 

Hoe kom je ervan af? 
De grote vraag is natuurlijk hoe je ervan af komt. Dit verschilt echter per persoon, maar er zijn wel een aantal tips die we je kunnen geven om minder te piekeren. 

1. Praat met iemand
De eerste en belangrijkste tip is dat je met iemand moet gaan praten. Met iemand in je omgeving die je vertrouwt, maar het liefst ook met een professional. Een professional kan je helpen om de oorzaak van je probleem te onderzoeken en kan je door middel van cognitieve gedragstherapie misschien wel van de stoornis af helpen. Remember: je hoeft hier niet alleen mee te zitten! 

2. Stel een tijdstip voor het piekeren in
Dit klinkt een beetje gek -wie maakt er nu tijd vrij om te piekeren?- maar met een piekerstoornis maal je al gauw de hele dag en daar word je langzaam gek van. Spreek met jezelf af dat je bijvoorbeeld 's ochtends en 's avonds een kwartiertje mag piekeren. Schrijf al je gedachten op. Als de tijd om is of als je alles hebt opgeschreven, mag je er niet meer aan denken. Echt doen en volhouden, het werkt! 

3. Controleer je gedachten
Bij een piekerstoornis slaan je gedachten op hol. Vaak heb je niet eens door wanneer je begint met malen. Als je jouw gedachten eens in de gaten houdt, dan kun je ze beter tegenhouden voordat je in de spiraal terecht komt dat je niet meer kan stoppen. Als je merkt dat je een negatieve gedachte hebt, zoek dan afleiding en roep jezelf tot de orde. 

4. Stap uit je comfortzone
Je hebt allerlei angsten en je doet elke dag je best om die dingen uit de weg te gaan. Maar wat als je dat eens níét doet?! Stap uit je comfortzone en doe de dingen waar je normaal bang voor bent. Normaal zou je bijvoorbeeld een blokje om fietsen omdat je anders langs een hondenveldje moet, maar nu doe je dat gewoon wel. Je zult merken dat de dingen waar je eerst bang voor was, eigenlijk helemaal niet zo eng zijn. Hierdoor worden je angsten langzaamaan kleiner en krijg je meer zelfvertrouwen, waardoor je meer moed krijgt om andere angsten ook te overwinnen.  
Verkijk je niet op deze tip: het is echt heel belangrijk om niet toe te geven aan je angsten! Doe je dit wel, dan worden je angsten alleen maar groter en wordt je wereld steeds kleiner. 

5. Leer loslaten
Angst gaat allemaal over controle. Je bent bang dat er iets negatiefs gaat gebeuren of je bent juist bang om iets te verliezen. Je weet niet wat er gaat gebeuren en daarom bedenk je elk mogelijk scenario in je hoofd. Maar de waarheid is dat we nooit in de hand hebben wat er gaat gebeuren. Verander je gedachtenpatroon. Dat doe je met het volgende in je achterhoofd:

Kan ik het probleem nu oplossen?
Ja: los het op.
Nee, maar binnenkort wel: los het dan op en laat het tot die tijd los.
Nee: accepteer dat de situatie zo is. 

Heb jij een piekerstoornis of ken je iemand die overmatig piekert? Heb jij nog een tip? 

Bron: puntp, afdstichting

Bedankt voor de tip, Charlotte!

Must reads 👀